Medische Encyclopedie
Inhoud
- Wat doet tiotropium inhalatie en waarbij gebruik ik het?
- Wat zijn mogelijke bijwerkingen?
- Mag ik tiotropium inhalatie gebruiken met andere medicijnen?
- Kan ik met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?
- Mag ik dit medicijn gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?
- Hoe gebruik ik dit medicijn?
tiotropium inhalatie
Tiotropium verwijdt de luchtwegen.
Artsen schrijven het voor bij chronische obstructieve longziekte (COPD) en astma.
Wat doet tiotropium inhalatie en waarbij gebruik ik het?
Chronische obstructieve longziekte (COPD)
Verschijnselen
COPD is de Engelse afkorting voor chronisch obstructieve longziekte. Bij COPD zijn de luchtwegen blijvend vernauwd en heeft u last van slijm in de luchtwegen. U moet daardoor veel hoesten en u bent vrijwel altijd benauwd. De klachten kunnen af en toe verergeren of juist verminderen. Verkoudheid of griep, het inademen van rook of lichamelijke inspanning kunnen een verergering van de klachten uitlokken. Behalve longklachten kunt u door COPD op den duur ook een slechtere conditie krijgen. U merkt dat omdat u afvalt en uw spieren steeds slapper worden.
De oorzaak van COPD is meestal een beschadiging van de luchtwegen, bijvoorbeeld door roken.
Behandeling
Stoppen met roken is het belangrijkste. Ook als u al vele jaren rookt, kunt u door te stoppen met roken na enkele maanden een betere conditie hebben. Ook voldoende bewegen en gezond eten zijn belangrijk. Er zijn speciale bewegingsprogramma’s ontwikkeld waar ook COPD-patiënten met een zeer slechte conditie baat bij hebben. Vraag ernaar bij uw arts of fysiotherapeut.
Verder kunt u prikkels die u benauwd maken beter vermijden. Prikkels kunnen zijn: baklucht, verflucht en fijnstof. Ventileer uw huis goed en zorg voor een goede afzuiginstallatie bij het koken.
Als u toch benauwd blijft zal uw arts u medicijnen voorschrijven. Stap 1 is hierbij een kortwerkende luchtwegverwijder, zoals salbutamol of ipratropium. Stap 2 zijn luchtwegverwijders met een lange werking: salmeterol, formoterol en tiotropium. Blijft u klachten houden dan is stap 3 het gebruik van inhalatiecorticosteroiden zoals fluticason of tabletten met prednisolon.
Werking
Tiotropium vermindert de benauwdheid doordat het de verkramping van de luchtwegen tegengaat. Het vermindert ook de hoeveelheid slijm in de longen. U gebruikt het meestal elke dag.
Effect
Tiotropium werkt binnen 30 minuten. De werking houdt 24 uur aan. Bij COPD kan het enkele dagen duren voor u merkt dat de klachten afnemen.
Astma
Verschijnselen
Bij astma verkrampen de spieren van de luchtwegen, waardoor u kortademig wordt, moet hoesten en het benauwd krijgt. Deze benauwdheidsaanvallen ontstaan door prikkels, zoals koude lucht, rook, inspanning, emoties en stoffen waar u allergisch voor bent. Op sommige momenten bent u gevoeliger voor deze prikkels dan op andere momenten.
Wanneer uw longen in aanraking komen met prikkels die benauwdheid veroorzaken, ontstaan er ook ontstekingen in de longen. De slijmvliezen van de longen zwellen hierbij op en maken meer slijm aan.
Oorzaak
Bij gezonde mensen veroorzaken deze prikkels geen benauwdheid, terwijl mensen met astma hier wel gevoelig voor zijn. Bij hen reageren de slijmvliezen in de luchtwegen als ze met deze prikkels in aanraking komen. Bij deze reactie trekken de luchtwegen samen, waardoor u benauwd wordt.
Werking
Tiotropium vermindert aanvallen van benauwdheid doordat het de verkramping in de luchtwegen tegengaat. Het vermindert ook de hoeveelheid slijm in de longen.
Behandeling
Heeft u meer dan 2 keer per week een aanval, dan schrijft uw arts een inhalatie met een luchtwegbeschermer voor. Door deze elke dag te gebruiken, voorkomt u aanvallen van benauwdheid.
Als u toch een aanval krijgt, heeft u een snelwerkende luchtwegverwijder erbij nodig, zoals salbutamol of terbutaline. Meestal zal een arts pas tiotropium voorschrijven als deze medicijnen onvoldoende werken. U moet het dan gebruiken samen met een andere luchtwegverwijder en een luchtwegbeschermer.
Wat zijn mogelijke bijwerkingen?
Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)
Een droge mond
Deze bijwerking ontstaat meestal 3 tot 5 weken na het begin van de behandeling. Het verdwijnt meestal weer als u langer doorgaat met de behandeling. Als u veel last heeft van een droge mond, kunt u de aanmaak van speeksel stimuleren met (suikervrije) kauwgom of door te zuigen op ijsblokjes.
Door de droge mond ontstaan sneller gaatjes in uw gebit. Poets en flos daarom extra goed als u merkt dat u last heeft van een droge mond. Laat eventueel de tandarts vaker uw gebit controleren. Spoel na het inhaleren uw mond. Dan heeft u minder kans op gaatjes in uw gebit.
Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)
Benauwdheidsaanval direct na het inhaleren
Meestal trekt dit snel weg. Blijft u last houden? Waarschuw dan een arts.
Verstopping
Gebruik, als dat mogelijk is, vezelrijke voeding en drink veel. Raadpleeg uw arts als u last krijgt van verstopping.
Hoofdpijn en duizeligheid
Irritatie van mond en keel, heesheid en hoesten
Zeer zelden zwelling van mond en keel. Spoel na het inhaleren uw mond. Dan heeft u minder kans op deze bijwerkingen. Een enkele keer kan zwelling wijzen op overgevoeligheid (Zie Overgevoeligheid).
Ontstoken slijmvlies van de mond, ontstoken tong of tandvlees, zweertjes in de mond en een veranderde smaak
Als u last heeft van een vuurrode, pijnlijke mond en keel, moet u uw arts raadplegen. Ook schimmelinfectie in mond en keel komt voor. Dit herkent u aan een witte aanslag in de mond. Raadpleeg dan uw arts.
Wazig zien, oogpijn of verhoogde oogboldruk (glaucoom)
Als u per ongeluk een beetje tiotropium in uw oog krijgt, kunt u een pijnlijk en rood oog krijgen, waarbij u tijdelijk wazig ziet en lichtkringen rond lichtbronnen waarneemt. Spoel dan uw oog direct met koud kraanwater. Heeft u hevige pijn of trekt het niet binnen enkele uren weg? Waarschuw dan uw arts.
Plasproblemen, zoals moeilijk kunnen plassen.
Waarschuw dan uw arts.
Hartkloppingen
Raadpleeg uw arts als u hier last van heeft.
Overgevoeligheid medicijn. Dit merkt u aan huiduitslag zoals galbulten en jeuk. Raadpleeg dan uw arts.
Ook kunt u duizelig of benauwd worden of flauwvallen of een zwelling krijgen van het gezicht, lippen en tong. Waarschuw in deze gevallen direct een arts of ga naar de Eerste-Hulpdienst. Als u overgevoelig bent, mag u dit medicijn in de toekomst niet meer gebruiken. Geef dit altijd aan de apotheker door. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit medicijn niet opnieuw krijgt.
Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden
Uitleg frequenties
Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen
Mag ik tiotropium inhalatie gebruiken met andere medicijnen?
Er zijn van dit medicijn geen belangrijke wisselwerkingen met andere medicijnen bekend.
Kan ik met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?
Bij dit medicijn zijn hiervoor geen beperkingen.
Mag ik dit medicijn gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?
Zwangerschap
Over het gebruik van dit medicijn tijdens de zwangerschap is nog te weinig bekend. Daarom is niet zeker of dit medicijn altijd veilig is voor zwangere vrouwen en hun kind. Meld het aan uw arts en apotheker als u zwanger bent, of binnenkort wilt worden. Misschien kan uw arts een ander medicijn voorschrijven. Een medicijn waarvan wel bekend is dat u het veilig kunt gebruiken.
Borstvoeding
U kunt dit medicijn veilig gebruiken als u borstvoeding geeft. Dit medicijn komt (vanuit uw longen) in zeer kleine hoeveelheden in uw bloed. Hierdoor kan er maar weinig in de moedermelk komen.
Hoe gebruik ik dit medicijn?
Kijk voor de juiste dosering op het etiket van de apotheek.
Hoe?
Goed inhaleren vergt veel oefening
Voor een goede werking moet de werkzame stof diep in uw longen komen. Laat de apotheekmedewerker het u bij de eerste keer voordoen. Doe het daarna zelf, zodat de apotheekmedewerker kan nagaan of u alle handelingen goed uitvoert. Laat elk jaar controleren of u nog op de juiste manier inhaleert. Na verloop van tijd blijken foutjes bij het inhaleren er toch weer in te sluipen.
Verschillende inhalatie-apparaten
U kunt tiotropium inhaleren als poeder en als spray. Voor een poederinhalatie moet u krachtig kunnen inademen. Voor een inhalatiespray moet u tegelijkertijd de spray indrukken en inademen. Veel mensen vinden dat moeilijk. U kunt op deze site instructiefilmpjes zien van de meest voorkomende inhalatieapparaatjes.
Lukt het u niet om goed te inhaleren? Mogelijk is een ander type apparaat geschikter voor u. Vraag uw arts of apotheek om advies.
- Capsules met inhalatiepoeder plaatst u in de Handihaler, Neumohaler of de Zonda inhalator. Het inhalatieapparaatje prikt de capsule kapot, waarna u het poeder kunt inhaleren. Het apparaatje is na 1 jaar versleten. De capsules worden dan niet meer goed open geprikt. U kunt in de apotheek vragen om een nieuwe.
- De patroon met de inhalatiespray plaatst u in de Respimat. U moet tegelijkertijd de spray indrukken en inademen.
Wanneer?
U mag het medicijn inhaleren op elk moment van de dag. Kies wel een vast tijdstip, dan vergeet u minder snel een dosis.
Hoe lang?
Meestal moet u dit medicijn langdurig gebruiken tegen uw benauwdheid. Gebruikt u dit medicijn, maar blijft u last houden van benauwdheid? Neem dan contact op met uw arts of apotheker.